Ważne informacje dotyczące problemu samobójstw oraz kontakty do instytucji pomocowych w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025:
1. Statystyki problemu samobójstw w Polsce link do statystyk policji z których wynika, że:
- w 2022 r. w Polsce śmiercią samobójczą zginęło 5108 osób, a liczba prób samobójczych wynosiła 14520, w 2023 r. w Polsce śmiercią samobójczą zginęło 5233 osób, a liczba prób samobójczych wynosiła 15133,
- nastąpił bardzo niepokojący wzrost zachowań samobójczych (próby samobójcze) wśród dzieci i młodzieży (do 18 r. ż.): 2021 r. – 1496; 2022 r. – 2093; 2023 r. – 2139.
Ministerstwo Sprawiedliwości, działające jako dysponent Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej - Funduszu Sprawiedliwości, powierzyło Towarzystwu Amicus prowadzenie w latach 2022-2025 Okręgowego Ośrodka Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem w Białymstoku.
Celem działalności Ośrodka jest:
- Udzielanie pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem oraz osobom im najbliższym,
- Udzielanie pomocy świadkom i osobom im najbliższym,
- Wsparcie i rozwój instytucjonalnego systemu pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem i świadkom poprzez utworzenie Sieci Pomocy Osobom Pokrzywdzonym.
Ośrodek zapewnia beneficjentom nieodpłatnie:
- Pomoc prawną, alternatywne metody rozwiązywania konfliktów,
- Pomoc psychologiczną, psychiatryczną, terapeutyczną,
- Pomoc tłumacza, w tym tłumacza migowego,
- Pokrywanie kosztów świadczeń zdrowotnych oraz wyrobów medycznych,
- Pokrywanie kosztów zakupu żywności lub bonów żywnościowych,
- Pokrywanie kosztów zakupu odzieży, bielizny, obuwia, środków czystości i higieny,
- Finansowanie okresowych dopłat do bieżących zobowiązań czynszowych za lokal mieszkalny,
- Pokrywanie kosztów organizacji oraz uczestnictwa w szkoleniach i kursach podnoszących kwalifikacje zawodowe,
- Pokrywanie kosztów czasowego zakwaterowania lub udzielania schronienia,
- Pokrywanie kosztów czasowego zakwaterowania i opieki nad dziećmi, w tym w żłobkach i klubach dziecięcych prowadzonych przez gminę,
- Finansowanie kosztów zorganizowanego wyjazdu uprawnionego małoletniego lub wyjazdu osoby uprawnionej wraz z małoletnim,
- Finansowanie przejazdów środkami komunikacji publicznej związanych z uzyskiwaniem świadczeń i regulowaniem spraw związanych z uzyskiwaniem pomocy.
Telefon do osoby pierwszego kontaktu: +48 697 697 205
Adres Ośrodka:
Białystok ul. Brukowa 28/8
tel. 697 697 205
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Godziny pracy Ośrodka w Białymstoku:
Poniedziałek 13.00 – 20.00
Wtorek – Piątek 8.00 - 15.00
Sobota 9.00 – 13.00
Czytaj więcej: Okręgowy Ośrodek Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem w Białymstoku
Rządowy Program Przeciwdziałania Przemocy Domowej na lata 2024-2030, stanowiący załącznik do uchwały nr 205 Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2023 r. przewiduje w działaniu 2.1.3. ewidencjonowanie istniejącej infrastruktury instytucji rządowych i samorządowych, a także podmiotów oraz organizacji pozarządowych udzielających pomocy osobom doznającym przemocy domowej
Prezesi sądów rejonowych realizują zadanie 3.1.3. poprzez rozpowszechnianie informatorów zawierających aktualne bazy teleadresowe z danego powiatu, otrzymane od jednostek samorządu terytorialnego - szczebel powiatowy.
Zgodnie z przepisem art. 72 §1 pkt 6b Kodeksu karnego (Dz.U. z 1997 r., Nr 88, poz. 553 z późn. zm.) sąd zawieszając wykonanie kary, może zobowiązać skazanego do uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych.
Poniżej mogą Państwo pobrać pliki zawierające szczegółowe informacje o placówkach lub instytucjach działających na terenie właściwości Sądu Okręgowego w Białymstoku, zajmujących się realizacją programów korekcyjno-edukacyjnych skierowanych do poszczególnych grup sprawców przestępstw.
Zadania z zakresu interwencji kryzysowej, realizowane są przez:
- Powiatowy Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Białymstoku funkcjonujący w ramach Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Białymstoku
ul. Słonimska 15/1, 15-028 Białystok
tel. Tel. 85/7321772 w. 4, 508419106
http://pcprb.st.bialystok.wrotapodlasia.pl/
www.powiatbialostocki.pl
W Powiatowym Ośrodku Interwencji Kryzysowej w Białymstoku funkcjonującym w ramach Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Białymstoku mieszkańcy Powiatu Białostockiego mogą uzyskać pomoc w postaci poradnictwa specjalistycznego (poradnictwo psychologiczne, poradnictwo pracownika socjalnego) w sytuacjach kryzysowych, w tym również w przypadkach występowania przemocy w rodzinie
- poradnictwo socjalne - w godzinach pracy Centrum: od 7.30 do 15.30 poniedziałki, wtorki, czwartki i piątki oraz środy od 11.00 do 19.00
- poradnictwo psychologiczne - środy od 15.00 do 19.00 po uprzednim telefonicznym ustaleniu terminu spotkania.
- Ośrodek Interwencji Kryzysowej
ul. Włókiennicza 7, 15-464 Białystok
tel. 85 744 50 27, fax 85 744 50 28
Ośrodek Interwencji Kryzysowej realizuje zadania w zakresie interwencji kryzysowej dla mieszkańców Miasta Białystok.
Ośrodek czynny jest całodobowo, wszystkie dni w roku. Posiada hostel dla kobiet oraz kobiet z dziećmi znajdujących się w sytuacji kryzysowej, w ty, w sytuacji zagrożenia życia bądź bezpieczeństwa spowodowanego przemocą domową. Ośrodek Interwencji Kryzysowej posiada również ofertę poradnictwa prawnego oraz w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
OIK prowadzi również Program Korekcyjno – Edukacyjny dla Osób Stosujących Przemoc w Rodzinie oraz grupę wsparcia dla osób doświadczających przemocy w rodzinie.
Nieodpłatna pomoc prawna, nieodpłatne poradnictwo obywatelskie oraz nieodpłatna mediacja
Potrzebujesz pomocy prawnika, doradcy, mediatora? Jesteś w trudnej życiowej sytuacji, na przykład potrzebujesz pomocy w: rozłożeniu długu na raty, w spłacie pożyczek „chwilówek”, masz kłopoty mieszkaniowe, grozi ci eksmisja, masz problemy pracownicze, z egzekucją alimentów, odziedziczyłeś długi, nie wiesz do jakiego urzędu pójść po pomoc, masz inne problemy związane ze sprawami życia codziennego? Skorzystaj z systemu nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego lub nieodpłatnej mediacji.
Co to znaczy, że pomoc jest nieodpłatna?
Wszystkie z podejmowanych działań w ramach:
- nieodpłatnej pomocy prawnej,
- nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego,
- nieodpłatnej mediacji,
są darmowe i to niezależnie od tego czy sprawa będzie miała finał w sądzie.
Gdzie uzyskam pomoc?
Darmową pomoc uzyskasz w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego i mediacji w całym kraju.
Punkty znajdują się w każdym powiecie. O tym gdzie jest najbliższy punkt zapytaj:
a) w starostwie powiatowym,
b) w urzędzie gminy,
c) w urzędzie miasta,
lub poszukaj:
d) na stronach internetowych powiatów i gmin (które znajdziesz wpisując w wyszukiwarkę hasło: urząd gminy/powiatu/miasta i miejscowość, w której punkcie chcesz się zapisać), na stronie internetowej: https://darmowapomocprawna.ms.gov.pl/pl/
e) na stronie internetowej np. https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc
Informacja w sprawie funkcjonowania punktów nieodpłatnej pomocy prawnej w Powiecie Białostockim
Starostwo Powiatowe w Białymstoku
Kto może skorzystać?
Gdy uważasz, że koszty pomocy prawnika są dla Ciebie zbyt duże, składasz prawnikowi, którego spotkasz w punkcie, pisemne oświadczenie, że nie jesteś w stanie ponieść takich kosztów. Nie martw się. Nie musisz zabierać ze sobą nic z wyjątkiem dowodu osobistego. Wzór oświadczenia da Ci osoba udzielająca pomocy.
Czy jako przedsiębiorca mogę skorzystać z pomocy?
Tak. Jeżeli jesteś osobą samozatrudnioną czyli prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą i w ciągu ostatniego roku nie zatrudniałeś żadnych osób – aby skorzystać z pomocy składasz:
a) pisemne oświadczenie, że nie jesteś w stanie ponieść tych kosztów,
b) oświadczenie o niezatrudnianiu innych osób w ciągu ostatniego roku,
c) wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis oraz pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, otrzymanej w roku, w którym ubiegasz się o nieodpłatną pomoc prawną oraz otrzymanej w ciągu 2 poprzedzających ją lat podatkowych, albo oświadczenia o wielkości tej pomocy otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenia o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie.
Na czym polegają usługi?
Nieodpłatna pomoc prawna – prawnik wytłumaczy jakie masz prawa i obowiązki oraz pokaże sposób rozwiązania Twojego problemu prawnego. W razie potrzeby, jeśli sprawa jeszcze nie trafiła do sądu, sporządzi potrzebne Ci pisma (np. pozew). Jeśli Twoja sprawa już jest w sądzie, prawnik pomoże napisać pisma o zwolnienie od kosztów, albo o ustanowienie adwokata z urzędu, które są potrzebne żebyś nie musiał płacić za prawnika w postępowaniu sądowym.
Nieodpłatna porada obywatelska – doradca obywatelski przyjrzy się Twoim problemom, tak aby dostosować pomoc do Twojej sytuacji. Wytłumaczy Ci też jakie masz:
- prawa - czyli czego możesz się domagać,
- i obowiązki - jakie rzeczy musisz zrobić, żeby sobie nie zaszkodzić.
Doradca również będzie Cię wspierał w samodzielnym rozwiązaniu problemu, a w razie potrzeby, sporządzi wspólnie z Tobą plan działania wyjścia z sytuacji oraz pomoże Ci krok po kroku go wykonać.
Nieodpłatna mediacja – jeśli masz z kimś konflikt możesz zapisać się na mediację.
W takim przypadku mediator będzie pomagał Wam się pogodzić bez pójścia do sądu. Możesz także poprosić o sporządzenie projektu umowy o mediację lub wniosku o jej przeprowadzenie przed sądem, albo wniosku o przeprowadzenie mediacji w sprawie karnej, czy wniosku do sądu o zatwierdzenie ugody, którą zawarłeś wcześniej podczas mediacji.
Uwaga! Z usługi nieodpłatnej mediacji wyłączone są mediacje zlecone przez sąd oraz sprawy, w których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pomiędzy stronami konfliktu występuje przemoc.
Czym się różni pomoc prawna od porady obywatelskiej?
Pomoc prawna:
- jest udzielana w momencie, kiedy problem danej osoby jest typowo prawny m.in. gdy potrzebne będzie pójście z tym problemem do sądu – na przykład, gdy osoba chce się rozwieść, ale sama nie jest w stanie napisać pozwu rozwodowego lub gdy samotna matka chce wystąpić o alimenty i także nie wie jak takie pismo sformułować, a nie stać jej na opłacenie prawnika, który to zrobi,
- pomocy prawnej udziela prawnik,
- jeżeli okaże się, że problem danej osoby nie jest tylko prawny, wtedy udzielający pomocy odsyła daną osobę do miejsca, gdzie może ona stosowną pomoc uzyskać, np. poradnia psychologiczna, ośrodek pomocy społecznej, czy pogotowie dla ofiar przemocy w rodzinie.
Pomoc obywatelska:
- może, ale nie musi dotyczyć problemu prawnego. Poradą będzie, na przykład wskazanie osobie, której zmarł ktoś bliski do jakiego z urzędów powinna się udać, by załatwić wszystkie potrzebne formalności, jak wydanie aktu zgonu, czy wystąpienie o zasiłek pogrzebowy,
- porad obywatelskich udziela doradca obywatelski,
- doradca w przypadku stwierdzenia, że problem nie jest wyłącznie prawny nie musi odsyłać do innych miejsc, tylko sam może starać się pomóc danej osobie.
Jak można się zapisać?
a) telefonicznie – każdy powiat prowadzi specjalny numer telefonu do zapisów i udzielania informacji (numer telefonu jest dostępny na stronach internetowych powiatów – w tym też Twojego),
b) elektronicznie – na podany przez powiat adres e-mail lub na stronie np.ms.gov.pl/zapisy,
c) osobiście - w starostwie powiatowym.
Jak długo będę czekał na poradę?
To zależy od tego jak dużo osób zgłosiło się na poradę. Prawnik lub doradca obywatelski postarają się przyjąć każdego beneficjenta jak najszybciej.
Wyjątki:
a) z ważnych powodów dopuszcza się ustalenie innej kolejności udzielania nieodpłatnej pomocy,
b) kobiety w ciąży zawsze obsługiwane są poza kolejnością.
Co musisz przygotować?
a) Dokument tożsamości (dowód osobisty, paszport, lub inny dokument stwierdzający tożsamość – w przypadku braku numeru PESEL) - w celu wypełnienia oświadczenia o niemożności ponoszenia kosztów odpłatnej pomocy prawnej,
b) dokumenty dotyczące Twojego problemu – jeśli w ogóle takie masz (nie jest to obowiązkowe), możesz też po prostu opowiedzieć prawnikowi, doradcy lub mediatorowi o swoim problemie. Jeśli dysponujesz dokumentami pamiętaj o nich!,
c) *dla samozatrudnionych – wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis oraz pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, otrzymanej w roku, w którym ubiegasz się o nieodpłatną pomoc prawną oraz otrzymanej w ciągu 2 poprzedzających ją lat podatkowych, albo oświadczenia o wielkości tej pomocy otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenia o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie.
Co jeśli jestem osobą z niepełnosprawnościami?
Osoby z trudnościami w poruszaniu lub komunikowaniu się mogą skorzystać z pomocy:
a) w punkcie:
- możesz przyjść na wizytę z osobą, która pomoże Ci dotrzeć do punktu będzie pomagać prawnikowi Ciebie zrozumieć np. może to być osoba bliska, opiekun lub osoba posługująca się językiem migowym,
- pomoc tłumacza języka migowego będzie możliwa, jeżeli się o nią zwrócisz podczas zapisu na poradę,
b) w dogodnym dla siebie miejscu:
- którego ze względu na stan zdrowia nie możesz opuszczać np. w szpitalu lub domu,
- wyposażonym w urządzenia ułatwiające porozumiewanie się, np. w siedzibie stowarzyszenia pomagającym osobom doświadczającym trudności w komunikowaniu się,
- w którym będzie możliwość skorzystania z pomocy tłumacza języka migowego, np. w budynku starostwa stale współpracującego z tłumaczem języka migowego
c) w szczególnych formach:
- po umówieniu terminu wizyty prawnik lub doradca obywatelski skontaktuje się z Tobą. Pomoc może zostać udzielona telefonicznie, za pośrednictwem komunikatora internetowego (np. Skype) lub przez wiadomość e-mail. Forma udzielenia pomocy musi być wcześniej uzgodniona z pracownikiem starostwa powiatowego lub urzędu miasta.
- konieczne jest pozostawienie danych kontaktowych do siebie (numer telefonu, adres e-mail itd.).
Jak wygląda pomoc w czasie epidemii COVID-19?
W 2021 roku powrócił tryb stacjonarny udzielania porad, ale nadal w związku ze stanem epidemii nieodpłatna pomoc prawna, poradnictwo obywatelskie i mediacja mogą być udzielane za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość (telefonicznie, za pośrednictwem poczty e-mail oraz przy wykorzystaniu innych komunikatorów internetowych, np. rozmowy wideo).
Jeżeli porada udzielana jest zdalnie nie musisz składać żadnych oświadczeń wymienionych wcześniej!
Edukacja prawna
Jeśli chciałbyś dowiedzieć się więcej na temat praw i obowiązków poszukaj wydarzeń organizowanych w Twoim powiecie. Na takich wydarzeniach omawiane są problemy zgłaszane w punktach nieodpłatnej pomocy w danym powiecie. Prowadzą je organizacje pozarządowe na co dzień obsługujące mieszkańców w punktach porad.
Szukaj: wykładów, warsztatów, kampanii społecznych, a także opracowań informatorów i poradników, spotkań osobistych, audycji w lokalnych mediach, webinariów albo podcastów i filmików zamieszczanych w Internecie.
Najczęściej takie wydarzenia odbywają się w bibliotekach, szkołach, miejscach aktywności lokalnej, klubach pracy.
Informacje o nadchodzących wydarzeniach edukacyjnych organizowanych w okolicy oraz bezpłatne materiały, jak broszury czy biuletyny są dostępne w starostwie powiatowym, np. pod numerem telefonu wyznaczonym do zapisów na wizyty, czy na stronie internetowej powiatu.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej.
Zgodnie z art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. Nr 180 poz. 1493 ze zm.) do zadań z zakresu administracji rządowej realizowanych przez powiat należy tworzenie i prowadzenie ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.
Specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie są jednostkami, których celem jest udzielanie stosownej pomocy osobom pokrzywdzonym przemocą w rodzinie, w tym zapewnienia im bezpiecznego schronienia w ośrodku.
Co to jest system dozoru elektronicznego?
Dozór elektroniczny pozwala osobie skazanej na odbycie kary w warunkach wolnościowych, w miejscu jej zamieszkania, przy zastosowaniu systemów elektronicznych ograniczających jej swobodę poruszania się i zmiany miejsca pobytu. Polega to na założeniu na nogę (czasami na rękę) skazanego, niekrępującego nadajnika radiowego (podobnego do dużego zegarka) oraz montażu w miejscu zamieszkania urządzenia monitorującego. Osoba objęta dozorem w godzinach określonych przez sąd powinna znajdować się w miejscu zamieszkania.
Czytaj więcej: Odbywanie kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym
Bezpłatne porady prawne udzielane na terenie Białegostoku:
- Studencka Poradnia Prawna przy Uniwersytecie w Białymstoku
ul. Mickiewicza 1, tel. 85 745 71 94
Porad udzielają studenci prawa po konsultacji z wykładowcami.
Czynna w trakcie trwania roku akademickiego.
www.prawo.uwb.edu.pl
Ministerstwo Sprawiedliwości w ramach projektu "Ułatwianie dostępu do wymiaru sprawiedliwości" wydało bezpłatne broszury "Prawa i obowiązki obywatela w sądzie i prokuraturze".
Broszury informacyjno-edukacyjne udostępniamy poniżej w Załącznikach do tego artykułu.
Te i inne broszury, a także wzory pism dotyczące tematyki opisanej w broszurach można pobrać bezpośrednio ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości w zakładce broszury i publikacje.
Pomoc prawna z urzędu w sprawach cywilnych
Strona ma prawo zgłosić sądowi pisemnie lub ustnie do protokołu wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego - art. 117 ustawy z 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296, ze zm.). Możliwość ta istnieje nie tylko w toku postępowania, ale także przed jego wszczęciem.
Wniosek taki może złożyć każda strona - zwolniona od kosztów sądowych z mocy ustawy lub postanowienia sądu, nie ubiegająca się o takie zwolnienie a także strona, której odmówiono zwolnienia.